Odkrycia archeologiczne mówią o obecności ludzi na terenach Tybetu 12.000 - 6.000 lat p.n.e.
Pierwszą starożytną, przedbuddyjską religią w górzystym Tybecie był bon, wywodzący się od Buddy Tonpy Szenraba Miłocze, który zgodnie z wierzeniami urodził się 18.000 lat p.n.e. Budda Tonpa Szenrab przybył do Tybetu z krainy Olmo Lungring. Lamowie buddyjscy kultywując starą tradycję bon, łączyli jej rytuały z nowymi obrzędami religijnymi. Generalnie tradycja bonu jest mało poznana.

Znaczącym etapem w historii Tybetu było zjednoczenie kraju przez pierwszego religijnego króla Songcena Gampo ( 620 - 640 ). Żony króla zbudowały pierwszą świątynię buddyjską w mieście Lhasie, stolicy Tybetu. W 821 roku Tybet podpisał pokój z Chinami.

Bardziej dojrzałe wprowadzenie buddyzmu do Tybetu miało miejsce w 1042 roku, gdy założono szkołę Kadampa, której celem było wprowadzanie ideału bodhisattwy do codziennego życia wiernych.

Wpływowym reformatorem tybetańskim był Congkhapa (1357 - 1419). Pod jego wpływem założono religijną szkołę Gelugpa, czyli "Żółtych Czapek". Jego uczeń Gyalwa Geudun Drup zbudował klasztor Taszilhunpo w Szigace. Kolejni opaci w tym klasztorze nazywani byli Panczen. W 1578 roku mongolski władca Altanchan nadał lamie Sonam Gjaco z Gelugpy tytuł Dalajlamy - z języka mongolskiego dalaj - ocean. Dalajlamowie sprawowali władzę świecką i religijną w Tybecie przez III wieki. W efekcie cała sztuka tybetańska była w swoim zamyśle religijna. Tybetańczycy używali sztuki jako metody na ściągnięcie nieba na ziemię i wyzwolenie człowieka od jego ziemskich problemów w stronę niebiańskich promieni pokoju i harmonii.

Tybet pozostawał niepodległy do 1950 roku, kiedy to 80.000 żołnierzy Mao Tse Tunga ruszyło na ten kraj. Z rąk Chińczyków zginęło setki tysięcy Tybetańczyków, zburzono ok. 6.000 świątyń tybetańskich.

Autor: Krzysztof Drupka