Najstarszym zabytkiem Samarkandy jest zachowany w zachodniej części miasta zespół mauzoleów Szach i Zinda, co znaczy Żyjący Król.
Są to budowle podobnego kształtu, z błękitnymi i szmaragdowymi kopułami, wysokimi, spiczastymi portalami, wzorzystymi stropami, bogato zdobione płytkami ceramicznymi i kaflami. Kafle samarkandzkie wyróżniają się niezwykle intensywnymi tonami niebieskimi, lazurowymi, turkusowymi, występującymi w połączeniu z żółtymi, białymi, ciemnofioletowymi. Wywołują one niepowtarzalny efekt dekoracyjny. Główne wejście zostało zbudowane na końcu i dlatego zwiedzający posuwając się naprzód, cofa się w czasie, przechodząc do coraz starszych części pałacu. W grobowcach z XIV w. spoczywają zwłoki siostry i siostrzeńca Tamerlana.
Ten zespół architektoniczny z meczetami i mauzoleami, pokryty terakotą, wzorzystą majoliką i układaną z polewanych cegieł mozaiką, zaliczony został do najdrogocenniejszych zabytków starej architektury Samarkandy.