W jaki sposób można pokazać, że wszystko w domu jest w porządku? Przez uśmiech, wspólne obcowanie członków rodziny. W Indiach można także poprzez sypanie pięknych mozaik. Ideą jest stworzenie rysunku przed drzwiami wejściowymi, który będzie "zapraszał" dobre duchy do odwiedzin i pozostania w tym domostwie. Rangoli symbolizuje harmonię, w czasie żałoby, na znak smutku nie wykonuje się go przez jedenaście dni.

Zazwyczaj malują je służący w "imieniu" pani domu. Czynność ta z reguły należy do kobiet zamężnych, ale i dziewczynki mogą pomagać matkom i podpatrywać ich umiejętności. Są podręczniki opisujące zasady rysunku, krok po kroku, jest to sztuka wymagająca solidnego przygotowania. Można kupić specjalne szablony bądź też polegać na własnej wyobraźni. W pismach kobiecych, podobnie jak przepisy kulinarne, podawane są nowe wzory. I chyba nie zdarzyło się, aby powstały dwa jednakowe rangoli.

Powiedziano mi, że na co dzień wystarczają proste rysunki kredą na mokrym podłożu; beton czy ziemię zlewa się wodą. Raz, w celach mistycznych, by oczyścić teren z niesprzyjających fluidów, po wtóre, aby rysunek mógł dobrze przywrzeć do podłoża. Potwierdzenie tych słów znalazłam zaraz następnego dnia, pani malowała tak szybko, że nie zdążyłam nawet wyjąć aparatu. Zauważyłam także traktowanie rangoli innym rodzajem płynu, malutki chłopczyk ledwie stał, trzymając się furtki i sikał, strużki spływały po rysunku...

Użycie kredy zapewnia trwalszy efekt, w przypadku zastosowania proszku każdy podmuch wiatru zniszczyłby misterne wykonanie. Najpierw planowany obraz zaznacza się kropkami, które łączone są w motywy kwiatów, figur geometrycznych, spirali.

Natomiast na specjalne okazje wykonuje się wręcz arcydzieła z kolorowych proszków. Ich przygotowanie pochłania wiele czasu i wymaga nie lada akrobacji, kobiety mogą leżeć na podłożu kilka godzin, sypiąc wzorki. Miejsce przy miejscu należy wypełnić obszar pomiędzy liniami. Istotne jest, aby na płaszczyźnie "obrazu" nie pozostały wolne przestrzenie, bo to eliminuje pracę i trud. Jest to rygorystyczny wymóg, sprawdzany podczas zawodów w sypaniu rangoli. Do tego stopnia bowiem rozwinęła się ta dyscyplina w Indiach, że przy okazji spotkań w klubie pań jest to jedna z konkurencji. Uczestniczki zażarcie rywalizują, by potem poddać się ocenie żony prezesa. A pani, która chyba przejęła się bardzo swoją rolą, surowo oceniała każdy szczegół, dopytywała o założone reguły.
Oczywiście, nie wszystkie kobiety w Indiach mogą pozwolić sobie na takie spędzanie wolnego czasu czy wydatki z tym związane. Ale w niektórych kręgach jest to właśnie szansa na zabicie nudy codziennego dnia, a przy okazji też pochwalenie się swoimi umiejętnościami. Będąc "wybraną" przez bogów, że pozwolili się urodzić w zamożnym środowisku, mężowie zajmują wysokie stanowiska, a ich żony muszą zachowywać się stosownie do zajmowanej pozycji. W myśl tej zasady postępują żony dyrektorów i menedżerów dużych zakładów mechanicznych na południu Indii. Są więc wspólne wyjścia, spacery, demonstracje kulinarne, rozgrywki bingo. Czasem uczestniczę w życiu tej społeczności, właśnie zostałam zaproszona na piknik. Panie czują się w obowiązku sprawować opiekę nade mną, są żywo zainteresowane obyczajami i temperaturą w Polsce, różnicami pomiędzy naszymi krajami, a także rzeczami bardziej przyziemnymi, czy już się zaaklimatyzowałam, tęsknię za krajem, mam problemy z tutejszym jedzeniem.

Oprócz kolorów do wykonania mozaiki można użyć kwiatów, suchych liści czy nasion zbóż. Wielobarwne lub monochromatyczne kompozycje częstokroć wykorzystują motywy religijne, zdobi się nimi miejsca wokół ołtarzy. Rangoli pełni też funkcję dekoracyjną, w kulturze szczepów rysunki farbą na ścianach zastępują tradycyjne obrazy, niedaleko Mysore całe domy są pokryte takimi ornamentami. Może tam pojadę...

Dla osób nie utalentowanych czy wręcz leniwych są jeszcze większe udogodnienia, oferuje się barwne naklejki, które na długo mogą "przyciągać" dobrą karmę. Ja jako laik i nie indyjska kobieta dostałam specjalny przyrząd do robienia barwnych wzorków. Wygląda jak laski dynamitu. W plastikowych rurkach są dziurki z różnymi motywami. Do środka nasypuje się proszku, którego całe hałdy we wszystkich barwach tęczy dostępne są na każdym targu. I należy toczyć po podłożu. I cudo gotowe! Muszę wypróbować...

Autor: Grażyna Kowolik